‘ART TALK WITH KENDELL GEERS (BE)’

AFROPOLITAN CONTEMPORARY ART

Kendell Geers, geboren in Zuid-Afrika, woont en werkt nu in Brussel. Tijdens de Biënnale van Venetië van 1993 koos hij als geboortedatum mei 1968, een bewogen jaar in de wereldgeschiedenis voor de bevrijding en gelijkheid van de mens.  Geers’ werk verbreekt algemeen aanvaarde morele codes en principes. Met behulp van talrijke referenties uit de kunstgeschiedenis, pornografie, iconografie en kitsch, interpelleert Geers de waarde van kunst en drijft hij de spot met de notie van originaliteit. Zijn werk straalt snijdende humor uit die met de walging van de kijker speelt en steekt de draak met racistische en godsdienstige stereotypen. In Geers’ minimalistische esthetiek is tegelijk een subtiele poëtische ondergrond verwerkt. Met zijn gebruik van taal, ready-mades, neon, glas, iconen, film, signaleringslint en andere voorwerpen daagt hij de kijker brutaal uit. Deze werken prikkelen het oog en vereisen van de kijker enige vraagstelling. Kendell Geers wordt over de hele  wereld tentoon gesteld en een recente belangrijke retrospectieve ‘Kendell Geers 1988-2012’ vond plaats in het Haus der Kunst, in München (Duitsland, 2013).

Nigeriaans schrijver Chinua Achebe citeert graag het Igbo spreekwoord “Anaghi a no n'otu ebe e kili mmonwu” (je kunt niet op een enkele plek staan om de maskerade te bekijken) als metafoor om Afrikaanse kunst te begrijpen. Zo verklaart hij: “Ik geloof in de complexiteit van het menselijke verhaal en dat je onmogelijk dat verhaal op een enkele manier kunt vertellen, en verklaren ‘Zo is het’. Er zal altijd iemand zijn die het anders kan vertellen afhangend van de plek waar hij staat; dezelfde persoon die het verhaal vertelt zal het anders vertellen. Ik denk aan die maskerade tijdens Igbo festivals die al dansend door de straten trekt. Igbo mensen zeggen: Wil je ze goed zien, dan moet je niet op eenzelfde plaats blijven staan. De maskerade trekt al dansend door deze grote ruimte. Blijf je op een plek staan, dan mis je een groot deel van de luister. Dus, blijf je bewegen, en dit is, volgens mij, de manier waarop de verhalen van de wereld verteld moeten worden  - vanuit vele verschillende invalshoeken.” Afrikaanse kunst is een levende traditie die niet van haar context kan worden losgemaakt en blijft een vitale spirituele kracht. Het is een filosofie die het masker niet kan los maken van de gemaskerde, de danser niet kan weg nemen uit de dans die niet kan stoppen tot het ritueel voltooid is. De maskerade kan niet worden ontcijferd buiten de gemeenschap en het geloof waaruit ze ontspruit. Hetzelfde geldt voor elk kunstwerk, maar de familiariteit en hebbelijkheid van de West-Europese conventie wordt vaak genegeerd en verkeerd begrepen als universeel. De geschiedenis van Afrikaanse kunst is verweven met het geheel van de contradictorische verhalen ervan, met de complexiteit van politiek, identiteiten, gemeenschappen, strijden en cultuur in het algemeen. De AK47 maakt evengoed een wezenlijk deel uit van de Afrikaanse identiteit als het masker, de waxstoffen en de mobieltjes, en toch worden deze heterogene elementen zelden begrepen als onlosmakelijk onderling verbonden.

Gasten:
Leonard Pongo, Brussel
Steven Cohen, Lille
Bianca Bondi, Parijs
Larry Achiampong, London
Barthélémy Toguo, Parijs

Leonard Pongo

Léonard Pongo behaalde een bachelor in sociale wetenschappen aan de universiteit van Maastricht. Tijdens en na een opleiding in documentaire fotografie was hij actief in Oost-Europa en de Balkan; momenteel concentreert hij zich op Zuidoost-Azië en de Democratische Republiek Congo (DRC). Zijn langetermijnproject The Uncanny, waarmee hij in 2011 begon in de DRC, leverde hem verschillende prijzen en internationale erkenning op. Zijn werk werd besproken in The Guardian, op CNN en in diverse online publicaties; in 2016 kreeg hij er ook een Vocatio-beurs voor. Sinds 2015 is hij begeleider op het Obscura-festival. Zijn recentste project, The Uncanny (DRC, 2011 tot op vandaag), gaat over het dagelijks leven in verschillende buurten van de belangrijkste steden in de DRC. Hij fotografeert er families, de lokale televisie, politici, kerkleiders en hun volgelingen. Zo komt een andere kant van het Congolese verhaal aan bod, namelijk de mensen die wonen in ’s lands stedelijke buurten, ver van de rampen en met andere problemen. In plaats van in te zoomen op de beruchte crisissen en conflicten in de DRC stelt hij vragen naar het leven los van de episodische oorlogsstrubbelingen, en ook naar de specifieke conflicten binnen die realiteit. In tegenstelling tot de beelden van verwoesting en onheil waarmee de DRC doorgaans wordt geportretteerd krijg je in deze reeks een blik van binnenuit: intieme momenten die vanwege hun emotionele waarde op de gevoelige plaat worden vastgelegd.

Steven Cohen

Steven Cohen is een performancekunstenaar die optreedt in de openbare ruimte en in galerieën en theaters. Met zijn werk vestigt hij steevast de aandacht op wat zich in de marge van de maatschappij bevindt, te beginnen met zijn eigen identiteit als een homoseksuele, joodse, blanke Zuid-Afrikaanse man.

Larry Achiampong

Achiampong (° 1984, VK) behaalde een bachelor in multimediale kunst aan de University of Westminster (2005) en een master in beeldhouwkunst aan de Slade School of Fine Art (2008). Hij leeft en werkt in Londen. In zijn solo- en groepsprojecten doet hij via beelden, auditieve en visuele archieven, liveoptredens en geluiden onderzoek naar ideeën betreffende transculturele, digitale en klasse-identiteit – meer bepaald dichotomieën in een wereld waarin sociale media en digitale netwerken allesbepalend zijn. Door de voortdurende uitbreiding van en informatie-uitwisseling via het internet wordt het voordien geldende idee van één-geschiedenis-voor-iedereen steeds meer uitgehold. Achiampong toont steeds meer belangstelling voor de veelvuldige waarheden/versies die in omloop zijn, de meervoudige mogelijkheden die ontstaan in het digitale domein en de gevolgen van het concept IRL/In Real Life. Hij snuistert door de opbergplaatsen van de geschiedenis en verbindt de auditieve en visuele kwaliteiten van het persoonlijke en interpersoonlijke archiefmateriaal. Door de meervoudige constellaties die daarbij ontstaan, komen sociaal-politieke tegenstellingen in de huidige maatschappij aan het licht. Achiampong heeft al tentoongesteld, opgetreden en projecten voorgesteld in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten, onder meer in Tate Britain/Modern, Londen; Hauptbahnhof (dOCUMENTA 13), Kassel; The British Film Institute, Londen; Modern Art Oxford, Oxford; New Art Exchange, Nottingham; SAVVY Contemporary, Berlijn; Bokoor African Popular Music Archives Foundation, Accra; en The Mistake Room, Los Angeles. Recent ging Open Season, zijn eerste internationale solotentoonstelling, van start bij Logan Center Exhibitions (Chicago). Op dit ogenblik is hij artist-in-residence in de Somerset House Studios (Londen). Hij zal ook werk presenteren in het Diasporapaviljoen tijdens de 57de biënnale van Venetië.

Bianca Bondi

Bianca Bondi gaat vooral procesmatig te werk. Haar multidisciplinaire aanpak – die vaak in situ tot stand komt – is een mix van materieel experiment en methode. Ze selecteert materialen op basis van hun vermogen tot transformatie, waardoor volledig nieuwe en vreemde oppervlakken ontstaan. De lijst met ingrediënten omvat onder meer koper, hars, bijenwas, zout, latex en diverse scheikundige oplossingen. Haar werkproces is verwant met de rituele praktijk of een soort instinctieve alchemie, gericht op mutatie en uiteindelijk poëtische ontbinding. Deze organische combinaties verbindt ze met diverse actuele situaties, waarbij ze zinspeelt op spirituele, psychologische en sociale onderwerpen, maar tegelijk het ontastbare in stand houdt.

Barthélémy Toguo

Barthélémy Toguo werd in 1967 geboren in Kameroen. Hij verdeelt zijn tijd tussen Bandjoun en Parijs. Hij studeerde aan de Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts in Abidjan (Ivoorkust), de Ecole Supérieure d’Arts in Grenoble (Frankrijk) en de Kunstakademie in Düsseldorf (Duitsland). Hij is Chevalier des Arts et des Lettres van de Franse Republiek. Het werk van deze multidisciplinaire kunstenaar wordt in de hele wereld tentoongesteld. Op de hoogvlakten van westelijk Kameroen richtte hij in 2008 Bandjoun Station op, een plek voor artistieke residenties en uitwisselingen.