Close-Up: Pilar Palomero

Bozar stelt een van de meest invloedrijke figuren uit de hedendaagse Spaanse cinema aan het Belgische publiek voor: Pilar Palomero, een cineaste die in haar werk de innerlijke transformatieprocessen onderzoekt die een 'ervoor' en 'erna' achterlaten in iemands leven.

In Palomero's films voltrekken de grote gebeurtenissen zich meestal in stilte: ze spelen zich af in het hoofd van de personages, via persoonlijke keuzes en nieuwe, discrete en tegelijk veelzeggende handelingen, die de scheiding aangeven tussen wat we waren en wat we zullen worden. Haar films tonen deze onzichtbare overgangen waarin identiteit een nieuwe invulling krijgt: hoe de barsten in de kindertijd plaats maken voor de puberteit; de bruuske sprong naar volwassenheid; de spanning tussen wat nog niet helemaal verdwenen is en wat te snel dichterbij komt.

Pilar Palomero legt op treffende wijze een tegelijk historisch en symbolisch kantelpunt vast. Las niñas schetst een beeld van Spanje in de jaren 90 dat verscheurd wordt tussen de zwaarte van het katholicisme en de roes van de moderniteit. La maternal vertelt het verhaal van een ongewenste tienerzwangerschap die een jong meisje ertoe dwingt verantwoordelijkheden te dragen waarvoor ze nog niet klaar is. Een worsteling die ook bij volwassenen herkenbaar is. In Los destellos ontvouwt zich een waar epos van het dagelijks leven, waarin elk klein gebaar, gesprek, zorgzaam woord of stilte de loop van een familiegeschiedenis kan veranderen. Intermezzo's zonder kompas, intieme overtochten op de tast.

Meer dan alleen observeren, luistert Palomero’s camera. Ze registreert emoties in wording, het ontwaken van een bewustzijn van wat verantwoordelijkheid nemen, reageren en volwassen worden, inhoudt. In haar films gaat het niet om de anekdote, maar om de ethische diepgang. Wat doe je met verantwoordelijkheden waar je niet op bent voorbereid? Hoe ga je om met wat niet te vermijden is? Voor Palomero is deugdzaamheid geen kwestie van moraal, maar een emotionele luciditeit die voortkomt uit de ervaring van gedeelde kwetsbaarheid.

Vanuit haar opleiding cinematografie weet Pilar Palomero elk shot te doordrenken met zintuiglijke precisie. Als scenariste is ze constant bezig met het verfijnen van haar vertelvorm. Haar eerste film, Las niñas, zorgde voor een doorbraak op de Premios Goya 2021, waar ze de prijs won voor beste film, beste debuterende regisseur en beste origineel scenario. Zonder zichzelf te herhalen, heeft ze met La maternal nieuwe grenzen opgezocht en in Los destellos bereikt ze een formele en emotionele puurheid die haar expressieve volwassenheid als filmmaakster bekrachtigt.