‘E Don Tey Wey We Dey’

Toen ik vocht om mijn land en thuis te beschermen, werd ik een wilde genoemd.
Toen ik zijn manier van leven niet begreep noch toejuichte, werd ik lui genoemd.
Toen ik mijn volk probeerde te leiden, werd mijn gezag me ontnomen.
Chief Dan George,
1 juli 1967

Een van de euvels van de kolonisatie is dat inheemse volkeren uit hun geboortestreken werden gezet en zich in de voorsteden van niet-inheemse nederzettingen moesten vestigen. In een Australisch regeringsrapport uit 1995 lezen we dat “het onverwerkte verlies, trauma en verdriet als gevolg van gedwongen uitzettingen tot de ergste problemen behoren waar inheemse volkeren vandaag mee kampen”.
Tegen die achtergrond speelt zich E Don Tey Wey We Dey van Jelili Atiku af, een Nigeriaanse multimediakunstenaar die zich op politiek vlak inzet voor mensenrechten en rechtvaardigheid. De performance verdiept zich in het thema van collectieve genezing en hernieuwde energie, kracht en enthousiasme, verbondenheid en het ophalen van collectieve herinneringen aan een gedeelde achtergrond. Een belangrijk referentiepunt is de Groepsgebiedenwet, die aanleiding gaf tot de gedwongen uitzetting van de zwarte en gekleurde gemeenschappen in Stellenbosch tussen 1964 en 1970.
De titel E Don Tey Wey We Dey komt uit het Nigeriaanse Pidginengels en betekent letterlijk ‘we bestaan al een lange tijd’.