Gepubliceerd op - Lotte Poté

Mysterieuze straatfotografie

Het verhaal van Vivian Maier

Ze is een van de merkwaardigste ontdekkingen van de 21e eeuw. Vivian Maier, een kinderoppas uit New York die na haar dood in 2009 plots wereldberoemd wordt. Nu wijdt Bozar een tentoonstelling aan de pas herontdekte straatfotografe. Nog tot 28 augustus kan je haar ‘selfies avant la lettre’ ontdekken in de tentoonstelling Vivian Maier. The Self-Portrait and its Double. Wie was deze enigszins ondoorgrondelijke, raadselachtige, maar immer getalenteerde vrouw?

"Wel, ik denk dat niets bedoeld is om eeuwig te duren. We moeten plaats maken voor andere mensen. Het is een wiel. Je stapt op, je moet doorgaan tot het einde. En dan heeft iemand dezelfde kans om tot het einde te gaan en zo gaat het verder."
- Vivian Maier

Vivian Maier wordt geboren in de Bronxwijk van New York op 1 februari 1926, al brengt ze haar jeugd grotendeels in Frankrijk door, de thuishaven van haar moeder. Ze schaft zich een bescheiden Kodak Brownie boxcamera aan om haar eerste foto’s te maken. In 1951 keert ze met de stoomboot terug naar de Verenigde Staten waar ze de rest van haar leven zou werken als kinderoppas. Met haar Rolleiflexcamera om haar nek zoekt ze de straten van de metropool op. Wanneer passie haast obsessie wordt, legt ze jarenlang enkele van de meest interessante straatscènes op beeld. De meer dan 10.000 negatieven, films en audio-opnames zijn een fascinerende blauwdruk van het naoorlogse Amerikaanse leven.

Vanaf een hele jonge leeftijd staat Vivian er alleen voor. Ze trouwt nooit, heeft geen kinderen en geen dichte vrienden. Bovendien houdt Vivian haar fotografie een leven lang verborgen voor de ogen van anderen. Ze heeft het niet breed en heeft niet altijd de middelen om haar foto’s te ontwikkelen, waardoor de fotorolletjes met negatieven zich doorheen de vele jaren opstapelen.

Het werk van Vivian komt uiteindelijk aan het licht in 2007, wanneer het wordt verkocht in een lokaal veilinghuis in Chicago. De vele foto’s kunnen eindelijk losgelaten worden op de wereld. Maar ook het leven van de man die Vivian ontdekte en verdedigde, John Maloof, zal voorgoed veranderen.

De tentoonstelling in het Paleis voor Schone Kunsten heeft niet voor de niets de subtitel The Self-Portrait and its Double. De populariteit van de selfie anno 2022 verklaart waarschijnlijk de aantrekkelijkheid van Vivians fotografie vandaag. In haar ‘selfies avant la lettre’ duikt de fotografe keer op keer op, in een schaduw, een reflectie of een spiegel. Kom het zelf ontdekken en duik mee in het Amerika van de vorige eeuw en het leven van de excentrieke fotograaf Vivian Maier.