Belgian National Orchestra & Feddeck
30 Okt.'25
- 19:00
Henry Le Boeufzaal
Inleiding
door Thomas Vanderveken
Antonín Dvořák (1841-1904)
Symfonie nr. 9 in e "Uit de nieuwe wereld", B. 178, Op. 95 (1893)
- Adagio – Allegro molto
- Largo
- Scherzo: Molto vivace
- Allegro con fuoco
Einde voorzien om 20:00
Dank aan de spelers van de Nationale Loterij en aan de Tax Shelter van de Belgische federale overheid via Casa Kafka Pictures.
De Tsjechische componist Antonín Dvořák emigreerde naar de Verenigde Staten in 1892 op uitnodiging van de stichter van het New Yorks Conservatorium, Jeanette Thurber. Ze plaatste Dvořák aan het hoofd van deze prestigieuze instelling met de bedoeling een nationale, Amerikaanse compositieschool te vormen en de VS muzikaal te ontwikkelen. Dvořák zelf was verbijsterd toen hij zag hoe de zogenaamde Amerikaanse componisten slechts papegaaienwerk afleverden en niet in staat waren een eigen artistieke identiteit op te bouwen. Temeer omdat hij vaststelde dat de Amerikaanse staten een overvloed aan traditionele muziek herbergden.
Als universeel missionaris van het nationale erfgoed, wees Dvořák op de waarde van de strijdvaardige gezangen van de indianenstammen en van de spirituals, klaag- en werkliederen van de zwarten. In zijn aandacht voor de muziek van deze minderheidsgroepen was hij zijn tijd vooruit en hij zag in de diversiteit van de traditionele muziek de enige ware weg naar de geboorte van een “Amerikaanse” symfonie, sonate, strijkkwartet of concerto. Dvořák was desondanks blind voor het feit dat de componisten uit zijn directe Amerikaanse entourage muzikaal quasi erfgoedloos waren. Hij stond er niet bij stil dat zijn collega’s zelden zwart waren en nog minder Indiaans. Blanke componisten waren culturele immigranten met elk een totaal verschillende achtergrond. Ze konden bezwaarlijk voor autochtone kunstenaars doorgaan. Het resultaat van Dvořáks goedbedoelde intenties was dat hij een muziekstijl propageerde, gebaseerd op niet-eigen folklore.
Die ambiguïteit rond het “volkse” element in het werk van Dvořák spreekt uit zijn bekendste symfonie, de Negende of Z nového svéta, ‘Uit de Nieuwe Wereld’. Hiermee wilde Dvořák aantonen hoe traditionele elementen gebruikt konden worden in een klassiek werk. Maar als die er al in terug te vinden zijn, zijn deze dan Amerikaans, of verraden ze eerder Dvořáks eigen afkomst?
Heel wat materiaal uit Dvořáks Negende steunt op elementen die kenmerkend zijn voor volksmuziek in het algemeen: kernachtige, herhaalde ritmische figuren en melodieën in oude toonsystemen. Een typisch voorbeeld is het thema uit het eerste deel, dat overeenkomsten zou vertonen met de spiritual Swing Low, Sweet Chariot. Dvořák heeft altijd ontkend dat hij deze bekende melodie rechtstreeks had overgenomen. Hij verklaarde de overeenkomst door het eenvoudige feit dat beide melodieën gebouwd zijn met een vijftonen- of pentatonische reeks. Meerdere thema’s uit de Negende Symfonie bezitten inderdaad het primitieve karakter van het vijftonensysteem, dat in de folklore van culturen over de hele wereld is terug te vinden. Alleen werd Dvořáks “Amerikaanse” symfonie in de geschiedenis eenzijdig gekoppeld aan de veronderstelde plaatselijke inspiratie van zijn gastland. In het tweede deel wordt de melancholische solo van de althobo bijvoorbeeld vaak herkend als Goin’ Home, een negrospiritual die helemaal geen spiritual is, maar een nieuw gecomponeerd Amerikaans lied, gebaseerd op de muziek van Dvořák…
Amerikaans? Toch niet echt dus. Uiteindelijk verloochende Dvořák zijn afkomst nergens en bleef zijn kunst erg Slavisch. De ritmiek van het derde deel doet bijvoorbeeld denken aan de Slavische dansen. Met de Negende Symfonie heeft Dvořák de Amerikanen de weg willen wijzen naar een nationale toonkunst, maar “Amerikaans” of “uit de nieuwe wereld” klinkt zijn muziek geenszins. Daarom concludeerde Leonard Bernstein dat Dvořáks Negende Symfonie eigenlijk veel meer vertelt over de “oude wereld” dan over de “nieuwe wereld”.
(Bozararchief)
James Feddeck
muzikale leiding
James Feddeck studeerde aan het Oberlin Conservatory of Music (Ohio) en was assistent-dirigent van The Cleveland Orchestra. Hij is de winnaar van de Solti Conducting Award en van de Aspen Conducting Prize. Vandaag is hij chef-dirigent van het Orchestra i Pomeriggi Musicali di Milano. Daarnaast treedt hij vaak op met Noord-Amerikaanse orkesten, zoals The Cleveland Orchestra, het Chicago Symphony Orchestra, het Orchestre symphonique de Montréal, zowel als het Seattle Symphony, San Francisco Symphony, Dallas Symphony, Detroit Symphony, Toronto Symphony en Oregon Symphony Orchestra. Hij dirigeerde ook reeds vele toonaangevende Europese orkesten, zoals het Orchestre national de France, het ORF Radio-Symphonieorchester Wien, BBC Symphony, BBC Philharmonic en het City of Birmingham Symphony Orchestra. Hij maakte naam met interpretaties van de muziek van Anton Bruckner en zijn discografie omvat de werken van Georg Schumann (met het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, 2017) en muziek van Terry Riley en Dane Rudhyar (met The Cleveland Orchestra en het Calder Quartet, 2022).
Thomas Vanderveken
presentator
Thomas Vanderveken begon viool te spelen toen hij vier was, en ruilde die een jaartje later in voor piano. Vandaag probeert hij de wereld een beetje mooier te maken via de megafoon van de media. Het VRT1-programma ‘Factcheckers’ kaart geregeld mistoestanden aan, vaak met politieke gevolgen. Op VRT Canvas kiest hij voor traagheid en schoonheid, in programma’s als ’Nacht in het museum’ en ‘Alleen Elvis blijft bestaan’. Al tijdens zijn studies piano en muziektheorie aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel stond hij tegelijk op festivals en in nachtclubs voor jongerenzender JIMtv, en in concertzalen voor radiozender Klara. Met het programma ‘Vlaanderen Vakantieland’ reisde hij de wereld rond, en voor ’Thomas speelt het hard’ speelde hij het Pianoconcerto van Edward Grieg samen met groot orkest. Samen met Véronique Leysen kreeg hij drie prachtige zonen. Zijn droom? Ooit leren spelen op alle instrumenten die hij verzamelt, en eindelijk alle boeken verslinden die in zijn kast staan.
Belgian National Orchestra
Het Belgian National Orchestra, dat werd opgericht in 1936, is de geprivilegieerde partner van Bozar. Het orkest staat sinds september 2022 onder leiding van chef-dirigent Antony Hermus, met Roberto González-Monjas als gastdirigent en Michael Schønwandt als geassocieerd dirigent. Het Belgian National Orchestra treedt op met solisten van wereldformaat als Hilary Hahn, Christian Tetzlaff, Thomas Hampson, Aleksandra Kurzak, Leif Ove Andsnes, Víkingur Ólafsson, Sergey Khachatryan en Truls Mørk. Verder investeert het Belgian National Orchestra in de toekomstige generatie luisteraars en deinst het niet terug voor vernieuwende projecten, zoals met pop-rock-artiesten Ozark Henry en Stromae, en recent met Zaho de Sagazan en de Brusselse rapper Scylla. Het Belgian National Orchestra wordt ondersteund door de spelers van de Nationale Loterij en de Tax Shelter van de Belgische Federale Overheid via Casa Kafka Pictures.
Konzertmeister
Misako Akama
Eerste violen
Mari Hagiwari
Isabelle Chardon*
Maria Elena Boila
Nicolas De Harven
Annija Endija Kolerta
Anastasia Filippochkina
Françoise Gilliquet
Akika Hayakawa
Keika Kawashima
Timur Kolesnikov
Ariane Plumerel
Isabelle Rowland
Serge Stons
Tweede violen
Filip Suys**
Marie-Danielle Turner*
Mickael Bonnay
Paula Carmona Caminos
Sophie Demoulin
Isabelle Deschamps
Nathalie Lefin
Oscar Lerma Barrero
Sarah Orero
Ekaterina Philippovich
Jacqueline Preys
Ana Spanu
Altviolen
David Abrahamyan
Mihoko Kusama*
José Azevedo
Frederik Camacho
Abraham Constantino Nogueras
Sophie Destivelle
Jorge Ramos
Marinela Serban
Silvia Tentori Montalto
Edouard Thise
Cello’s
Olsi Leka**
Maria-Christina Muylle*
Célia Brunet
Lesya Demkovych
Duarte Matos
Lucia Otero
Delia Sanz
Harm Van Rheeden
Contrabassen
Ludo Joly*
Svetoslav Dimitriev*
Serghei Gorlenko*
Robertino Mihai**
Dan Ishimoto
Lennert Janssen
Fluiten
Jérémie Fèvre*
Matteo Del Monte
Hobo’s
Arnaud Guittet**
Bram Nolf*
Klarinetten
Julien Bénéteau**
Lena La Mela*
Fagotten
Bert Helsen*
Filip Neyens*
Hoorns
Anthony Devriendt**
Bart Cypers*
Joannes Van Duffel*
Bernard Wasnaire*
Trompetten
Leo Wouters**
Andreu Vidal Siquier**
Trombones
Guido Liveyns**
Bruno De Busschere**
Wim Matheeuwese*
Tuba
Jean Xhonneux
Pauken
Nico Shoeters**
Slagwerk
Koen Maes
** Aanvoerder 1ste solist – 1ste solist aanvoerder
* Solist
6, 7 & 10.11 – 20:30
[SOLD OUT]
SUN 23.11 – 15:00
Rachmaninov’s Rhapsody & Tchaikovsky 4
Passion and Faith
FRI 28.11 – 20:00
Triumph and Tragedy with Shostakovich
Mørk plays Shostakovich
FRI 5.12 – 20:00
Symphonic Landscapes
Bozar Maecenas
Patrick Derom Gallery • Monsieur et Madame Bertrand Ferrier • Baron en Barones Marnix Galle-Sioen • Baron Xavier Hufkens • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter
Bozar Honorary Patrons
Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt
Bozar Patrons
Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Monsieur Thierry Boutemy • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman • Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • Prince et Princesse de Chimay • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Madame Louise Descamps • Madame Hélène Deslauriers • Monsieur Amand-Benoit D'Hondt • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Claudine Duvivier • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Baron et Baronne Pierre Gurdjian • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandiyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Monsieur et Madame François Legein • Monsieur et Madame Charles-Henri Lehideux • Monsieur et Madame le Hodey • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Denise Louterman • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • De heer en mevrouw Frank Monstrey (urbion) • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Dr. Bram Peeters et Monsieur Lucas Van Molle • Madame Christine Perpette • Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Comte et Comtesse Antoine de Pracomtal • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini et Monsieur Craig Finch • Monsieur et Madame Michael Rosenthal • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • Monsieur Didier Staquet et Madame Lidia Zabinski • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • Monsieur Nikolaus Tacke et Madame Astrid Cuylits • De heer en mevrouw Coen Teulings • Monsieur et Madame Philippe Tournay • De heer en mevrouw Koen en Anouk Van Balen-Stulens • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • De heer Marc Vandecandelaere • De heer Alexander Vandenbergen • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • Monsieur Michel Van Huffel • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Luc Willame • Madame Danuta Zedzian • Monsieur et Madame Jacques Zucker
Bozar Circle
Monsieur et Madame Paul De Groote • Mevrouw Greet Puttaert • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck
Bozar Young Circle
Monsieur Axel Böhlke et Madame Clara Huizink • Monsieur Rodolphe Dulait • Madame Ana Fota • De heer Koen Muyle • De heer Sander Muyle • Madame Valeria Onofrj • Sir Gabriel Smit Pergolizzi • Monsieur Guillaume van Doorslaer et Madame Emily Defreyne
En onze Leden die anoniem wensen te blijven