Emma Wills

4 – 7 - 8 

John Dowland (1563-1626) 
Preludium, P. 98 

Emmanuel Adriaenssen (1554-1604) 
Fantasia 3 & 1 

Gaspar Sanz (ca. 1640-1710) 
Españoleta 
Canarios 

Fernando Sor (1778-1839) 
Etude nr. 22, op. 60 
Etude nr. 11, op. 60 

Emilia Giuliani-Guglielmi (1813-1850) 
I. Moderato, uit 6 Preluden, op. 46 

Francis Poulenc (1899-1963) 
Sarabande pour guitare, FP 179 

Johann Sebastian Bach (1685-1750) 
Suite voor onbegeleide luit, BWV 1006a (Prelude) 

Marc Ribot (°1954) 
Bateau (arrangement door Emma Wills) 

Federico Mompou (1893-1987) 
I. Cancion & II. Ritmado, uit Cancion y Danza n° 6 

Duur: ca. 1 uur 

Getokkelde klanken

Emma Wills neemt ons in haar recital mee doorheen vier eeuwen muziek, geschreven voor de in hun tijd zo populaire tokkelinstrumenten: luit, barokgitaar, romantische gitaar, moderne Spaanse gitaar en elektrische gitaar. Die populariteit hebben ze te danken aan hun praktische én muzikale eigenschappen. Klein in formaat kan je ze overal meenemen en inzetten, solistisch, in combinatie met andere instrumenten of als begeleiding van de menselijke stem. Het rechtstreeks beroeren van de snaren met de vingers geeft bovendien aan de klank een bijzonder intiem karakter en biedt de speler de mogelijkheid om het timbre voortdurend te laten wisselen in overeenstemming met de sfeer van de muziek.  

John Dowland was de bekendste Engelse luitist uit het Elizabethaanse tijdperk en stierf in 1626. Hij schreef voornamelijk liederen met luitbegeleiding, werken voor luit solo of voor consort (strijkersensemble) en luit. Het Preludium P 98 komt uit het luitboek van Margaret Board, de dochter van een rijke koopman die een tijdlang luitlessen kreeg van Dowland. Het boek geeft een goed beeld van de wijze waarop een jonge vrouw uit die tijd de meest recente muzikale modes van het hof van nabij volgde. Uit dezelfde periode dateert de muziek van Emmanuel Adriaenssen, een luitspeler die vooral actief was in Antwerpen en daar een luitschool oprichtte. Als componist maakte hij faam met het Pratum Musicum (1584), een collectie van 85 fantasieën, liederen en dansen voor luit. Vele van deze stukken zijn bewerkingen van vocale muziek, zoals Italiaanse madrigalen en Franse chansons. 

Met Gaspar Sanz en Johann Sebastian Bach belanden we in het tijdperk van de barok. Bachs luitsuite BWV 1006a is een bewerking van de derde Partita voor viool (BWV 1006). De Prelude daarvan klinkt dankzij haar toonaard ook wondergoed op gitaar. Gaspar Sanz was als componist en gitarist lange tijd werkzaam aan het hof van Don Juan, een buitenechtelijke zoon van koning Filips IV van Spanje. Hij bracht drie bundels uit met pedagogische stukken voor de barokgitaar, vooral in de gedaante van dansmuziek en liederen. De Españoleta is een voorbeeld van een lied dat verschillende ritmische variaties krijgt. De Canarios is een levendige dans waarvan de oorsprong in de Canarische Eilanden moet worden gezocht. In 1954 zou de Spaanse componist Joaquín Rodrigo op vraag van Andrés Segovia deze en andere stukken van Sanz bewerken tot een gitaarconcerto, bekend geworden onder de naam Fantasía para un Gentilhombre.  

De muziek van Fernando Sor laat ons kennismaken met de romantische gitaar, die weliswaar kleiner in formaat is maar steeds meer de contouren krijgt van de huidige (Spaanse) gitaar. Sor werd in Spanje geboren en bracht het grootste deel van zijn actieve leven door als gitarist en gitaarleraar in Parijs, aan het begin van de negentiende eeuw een levendig centrum van de gitaarmuziek. Om aan de stijgende belangstelling voor de gitaar te voldoen, schreef Sor een beroemd geworden methode. Nog belangrijker zijn de bundels studies die hij uitbracht voor elk speelniveau, van absolute beginner tot volleerd gitarist. De studie nr. 11 uit opus 60 is een mooi voorbeeld van zijn gave voor de melodie. Een generatie jonger dan Sor was Emilia Giuliani-Guglielmi, dochter van de beroemde Italiaanse gitarist en componist Mauro Giuliani. In navolging van haar vader begon ze zelf een carrière als professionele gitariste en verbleef daarbij vooral in Italië, Wenen en Boedapest. In 1841 publiceerde ze de zes Preludes opus 46 bij de befaamde Weense uitgeverij Artaria. De eerste prelude is een stukje met gebroken akkoorden of arpeggio’s, een gebruikelijke speelwijze op gitaar. 

De Sarabande van Francis Poulenc voert ons naar de twintigste eeuw, wanneer de gitaar haar moderne vorm heeft aangenomen. Poulenc is een van de weinige grote componisten die een werk schreef voor gitaar zonder zelf het instrument te bespelen (vele anderen schrokken hiervoor terug omwille van hun onbekendheid met de speeltechnische mogelijkheden van de gitaar). Poulenc droeg de Sarabande in 1960 op aan de Franse gitariste en componiste Ida Presti, die vooral bekend is geworden door haar opnames in duo met Alexandre Lagoya maar die ook belangrijk werk heeft verricht als pedagoge en componiste.  

De Catalaanse componist Federico Mompou is vooral bekend voor zijn miniaturen voor piano, waarin hij een maximum aan muzikale expressie in een minimum aan middelen probeerde te gieten. Zijn muziek is steeds erg introvert en eerder bestemd voor het salon dan voor de concertzaal (zoals blijkt uit titels als ‘Impresiones intimas’ of ‘Música callada’, muziek van de stilte). Hij schreef ook enkele werken voor gitaar, zoals de Suite compostelana. Andere zijn later bewerkt voor gitaar, zoals de bekende Cancion y Danza nr. 6, die opent met een zeer ingetogen, melancholisch lied en uitmondt in een meer volkse, opgewekte dans.  

Met de Amerikaanse gitarist Marc Ribot komen we ten slotte in de wereld van de jazz en rock, waarin de (elektrische) gitaar haar vaste plaats heeft verworven. Ribot werd vooral bekend omwille van zijn samenwerkingen met Elvis Costello en Tom Waits. Bateau verscheen op het solo-album Silent Movies uit 2010 en dankt zijn titel aan het schommelende motief dat aanwezig blijft gedurende het gehele stuk, wat zorgt voor een bezwerende sfeer. De bewerking voor klassieke gitaar van Emma Wills laat horen hoe ook Ribot (net als Mompou) bijzonder veel expressie weet te puren uit selectief gekozen materiaal.  

Kristof Boucquet 

Bozar Maecenas

Patrick Derom Gallery • Monsieur et Madame Bertrand Ferrier • Baron en Barones Marnix Galle-Sioen • Baron Xavier Hufkens • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter

Bozar Honorary Patrons

Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt

Bozar Patrons

Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Monsieur Thierry Boutemy • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman •  Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • Prince et Princesse de Chimay • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Madame Louise Descamps • Madame Hélène Deslauriers • Monsieur Amand-Benoit D'Hondt • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Claudine Duvivier • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Baron et Baronne Pierre Gurdjian • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandiyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Monsieur et Madame François Legein • Monsieur et Madame Charles-Henri Lehideux • Monsieur et Madame le Hodey • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Denise Louterman • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • De heer en mevrouw Frank Monstrey (urbion) • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Dr. Bram Peeters et Monsieur Lucas Van Molle • Madame Christine Perpette • Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Comte et Comtesse Antoine de Pracomtal • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini et Monsieur Craig Finch • Monsieur et Madame Michael Rosenthal • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • Monsieur Didier Staquet et Madame Lidia Zabinski • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • Monsieur Nikolaus Tacke et Madame Astrid Cuylits • De heer en mevrouw Coen Teulings • Monsieur et Madame Philippe Tournay • De heer en mevrouw Koen en Anouk Van Balen-Stulens • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • De heer Marc Vandecandelaere • De heer Alexander Vandenbergen • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • Monsieur Michel Van Huffel • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Luc Willame • Madame Danuta Zedzian • Monsieur et Madame Jacques Zucker 

Bozar Circle

Monsieur et Madame Paul De Groote • Mevrouw Greet Puttaert • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck

Bozar Young Circle

Monsieur Axel Böhlke et Madame Clara Huizink • Monsieur Rodolphe Dulait • Madame Ana Fota • De heer Koen Muyle • De heer Sander Muyle • Madame Valeria Onofrj • Sir Gabriel Smit Pergolizzi • Monsieur Guillaume van Doorslaer et Madame Emily Defreyne   

En onze Leden die anoniem wensen te blijven