Remember to turn down the brightness and mute your phone.
Barbara Hannigan & Bertrand Chamayou
12 Nov.'25
- 20:00
Henry Le Boeufzaal
Olivier Messiaen (1908-1992)
Chants de Terre et de Ciel (1938)
- Bail avec Mi (pour ma femme)
- Antienne du silence (pour le jour des Anges gardiens)
- Danse du bébé-pilule (pour mon petit Pascal)
- Arc-en-ciel d'innocence (pour mon petit Pascal)
- Minuit pile et face (pour la mort)
- Résurrection (pour le jour de Pâques)
Alexander Scriabin (1987-1915)
Vers la flamme, op. 72 (1914)
Poème-nocturne, op. 61 (1911)
John Zorn (° 1953)
Jumalattaret (2012)
- Proem—opening invocation
- Päivätär (sun goddess)
- Vedenemo (mother of waters)
- Akka (queen of the ancient magic)
- Louhi (hostess of the underworld)
- Mielikki (the huntress)
- Kuu (moon goddess)
- Tellervo (forest spirit)
- Ilmatar (air spirit)
- Vellamo (goddess of the sea)
- Postlude
concert zonder pauze
duur: 75’
Door gebruik te maken van tekstfragmenten uit het epische Finse verhaal de Kalevala, is Jumalattaret (2012) een liedcyclus ter ere van negen Finse godinnen uit de sjamanistische traditie van de Sami: Päivätär, godin van de zomer — Vedenemo, de moeder van het water — Akka, godin van de onderwereld — Louhi, een machtige heks en gedaanteverwisselaar — Mielikki, godin van de jacht — Kuu, de maangodin — Tellervo, godin van de bossen — Ilmatar, de maagdelijke luchtgeest — Vellamo, godin van het water. De muziek maakt gebruik van een verscheidenheid aan muzikale technieken en genres, en beweegt zich van lyrische, volksachtige eenvoud naar meer complexe texturen en virtuoze, atonale passages.
John Zorn: Barbara Hannigan was in de zomer van 2015 in New York City om Written on Skin van George Benjamin uit te voeren in Lincoln Center. We ontmoetten elkaar voor het eerst, voorgesteld door gemeenschappelijke vrienden, tijdens een memorabele lunch in het Thaise restaurant Som Tum Der op Avenue A. We bleven urenlang praten — openhartig over muziek, het leven, samenwerking, improvisatie, de klassieke wereld, dirigenten, en zoveel meer. Het was diep inspirerend — en we begonnen een gezamenlijke toekomst te verbeelden. Toen ik mij Jumalattaret herinnerde, stuurde ik haar de partituur en stelde het voor als ons eerste avontuur samen.
Barbara Hannigan: John ontmoeten in 2015 was een keerpunt in mijn leven als kunstenaar. De verbinding tussen ons als musici was onmiddellijk en magnetisch. Ik begon aan Jumalattaret te werken in 2016/17, maar realiseerde me al snel dat ik mijn 'Waterloo' had gevonden in de virtuoze eisen van het werk. Ik wist niet zeker of ik het zou kunnen volbrengen, ook al had ik al vele 'onmogelijke' stukken uitgevoerd. Uiteindelijk vond ik de moed om John te schrijven over mijn zorgen. Ik hoopte dat hij misschien een paar passages iets 'haalbaarder' voor me kon maken.
We wisselden verschillende e-mails uit, en John reageerde ongelooflijk diepgaand op de kwetsbaarheid die ik met hem deelde. Ik had nog nooit zo’n soort steun van een componist ervaren. Hij was niet gekrenkt. Hij stond echt naast me in de worsteling. John schreef me het volgende:
Men kan niets overstijgen door op veilige grond te blijven,
en het zijn juist die intense momenten waarin we diepere waarheden kunnen vinden, verstand en hart kunnen verenigen —
en kunnen beginnen de ziel en haar werking te begrijpen.
In dat moedige moment van loslaten en ervoor gaan zal de muziek op een bijzondere en heroïsche manier tot leven komen —
op een manier die verder gaat dan enkel de noten op papier.
Zorn: De lange reis naar Barbara’s meesterschap van het stuk wordt prachtig verteld in Mathieu Amalrics inzichtelijke documentaire Zorn III, die zich richt op onze correspondentie en op het lange proces van Barbara’s leren, worstelen, repeteren en uitvoeren van Jumalattaret.
Hannigan: Door Johns geloof in mij voelde ik me vervuld van een nieuwe energie en riep ik al mijn kracht op om me volledig in de muziek te storten, tot ik er geheel in opging en het een deel van mij werd. Ik heb het inmiddels vele malen uitgevoerd op festivals die het werk van John Zorn vieren, en wilde het in een nieuwe uitvoeringscontext plaatsen door het te combineren met Messiaens liedcyclus Chant de Terre et de Ciel. Beide werken zijn diep spiritueel, mysterieus, teder en extatisch. Terwijl de cyclus van Messiaen een meer mannelijk, goddelijk perspectief heeft (de God van het katholieke geloof), is Zorns werk geïnspireerd door vrouwelijke kracht — zoals veel van Johns composities.
John heeft sindsdien nog vijf werken voor mijn stem geschreven, met verschillende instrumentale bezettingen, en er gaat geen seizoen voorbij zonder dat ik ergens zijn muziek zing. Hij is een zeer dierbare vriend en een inspirerende mentor geworden.
proem—opening invocation
Mieleni minun tekevi, aivoni ajattelevi lähteäni laulamahan, saa'ani sanelemahan, sukuvirttä suoltamahan, lajivirttä laulamahan. Sanat suussani sulavat, puhe'et putoelevat, kielelleni kerkiävät, hampahilleni hajoovat. ylistykseksi jumalattaret!
akka
Viel' on muitaki sanoja, ongelmoita oppimia:
louhi
siitti siivet sulkinensa kuuhuen käsin tavoitti
tellervo
Keksi piirtämän kivessä, valeviivan kalliossa.
ilmatar
Parempi olisi ollut ilman impenä elää,
postlude
Ellös täältä ilman pääskö,nousko, kuu, kumottamahan, pääskö, päivä, paistamahan, kun en käyne päästämähän, itse tulle noutamahan yheksän orihin kanssa, yhen tamman kantamalla!"
proem—opening invocation
mastered by impulsive desire, by a mighty inward urging, i am now ready for singing, ready to begin the chanting in praise of the goddesses!
akka
there are other words of magic, incantations i have learned
louhi
made a pair of feathered wings, with her bare hands by her magic
tellervo
secret sign drawn on the rock
ilmatar
better had it been for me to have stayed the airy virgin
postlude
Moon of gold and Sun of silver, Hide your faces in the caverns Of Pohyola's dismal mountain; Shine no more to gladden Northland, Till I come to give ye freedom, Drawn by coursers nine in number, Sable coursers of one mother!
Barbara Hannigan
sopraan
Sopraan en dirigent Barbara Hannigan belichaamt muziek met een ongeëvenaarde dramatische gevoeligheid. Tot haar artistieke collega's behoren onder meer Sir Simon Rattle, Sasha Waltz, Kent Nagano en Vladimir Jurowski. Hannigan heeft meer dan 85 wereldpremières op haar naam staan en won reeds talloze prijzen, waaronder de Dresdner Musikfestspiele Glashütte Award. In het najaar van 2022 ontving ze de Franse onderscheiding Officier des Arts et des Lettres en werd ze uitgeroepen tot Gramophone's Artist of the Year.
Bertrand Chamayou
piano
De Franse pianist Bertrand Chamayou studeerde aan het Conservatoire de Paris bij Jean-François Heisser. Hij treedt regelmatig op in zalen als het Théâtre des Champs-Élysées, Lincoln Center en Wigmore Hall en stond daarnaast op festivals als de Salzburger Festspiele, Edinburgh International Festival en Beethovenfest Bonn. Als solist werkte hij samen met orkesten als de Wiener Philharmoniker, NHK Symphony Orchestra, Cleveland Orchestra en New York Philharmonic. Voor zijn talrijke cd-opnames won hij o.a. een ECHO Klassik (2016) en een Gramophone Recording of the Year Award (2019). Daarnaast kreeg hij driemaal de Victoire de la Musique voor instrumentale solist van het jaar.
15 Nov.'25 - 20:00
Grigory Sokolov
18 Dec.'25 - 20:00
Rakhi Singh
Bach, Wolfe, Gordon, Clyne, Mazzoli
16 Jan.'26 - 20:00
Ictus
Grisey. Le Noir de l’Etoile
17 Jan.'26 - 19:00
Bl!ndman Drums
Julia Wolfe. Forbidden Love
18 Jan.'26
Oliveros. Earth Ears
A Deep Listening experience
23 Jan.'26 - 20:00
Javier Perianes
Chopin, De Falla & Albéniz
18 Feb.'26 - 20:00
Sir András Schiff
13 Maa.'26 - 20:00
Víkingur Ólafsson
Bach, Beethoven & Schubert
19 Mei'26 - 20:00
Six Pianos
12 Hands Play Reich, Eastman & Wolfe
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar
Bozar Maecenas
Patrick Derom Gallery • Monsieur et Madame Bertrand Ferrier • Baron en Barones Marnix Galle-Sioen • Baron Xavier Hufkens • Monsieur et Madame Laurent Legein • Madame Heike Müller • Monsieur et Madame Dominique Peninon • Monsieur et Madame Antoine Winckler • Monsieur et Madame Bernard Woronoff • Chevalier Godefroid de Wouters d'Oplinter
Bozar Honorary Patrons
Comte Etienne Davignon • Madame Léo Goldschmidt
Bozar Patrons
Monsieur et Madame Charles Adriaenssen • Madame Marie-Louise Angenent • Comtesse Laurence d'Aramon • Monsieur Jean-François Bellis • Baron et Baronne Berghmans • De heer Stefaan Bettens • Monsieur Philippe Bioul • Mevrouw Roger Blanpain-Bruggeman • Madame Laurette Blondeel • Comte et Comtesse Boël • Monsieur et Madame Thierry Bouckaert • Monsieur Thierry Boutemy • Madame Anny Cailloux • Madame Valérie Cardon de Lichtbuer • Madame Catherine Carniaux • Monsieur Jim Cloos et Madame Véronique Arnault • Mevrouw Chris Cooleman • Monsieur et Madame Denis Dalibot • Madame Bernard Darty • Monsieur Jimmy Davignon • De heer en mevrouw Philippe De Baere • Prince et Princesse de Chimay • De heer Frederic Depoortere en mevrouw Ingrid Rossi • Madame Louise Descamps • Madame Hélène Deslauriers • Monsieur Amand-Benoit D'Hondt • De heer Bernard Dubois • Mevrouw Sylvie Dubois • Madame Claudine Duvivier • Madame Dominique Eickhoff • Baron et Baronne William Frère • De heer Frederick Gordts • Baron et Baronne Pierre Gurdjian • De heer en mevrouw Philippe Haspeslagh - Van den Poel • Madame Susanne Hinrichs et Monsieur Peter Klein • Monsieur Jean-Pierre Hoa • Madame Bonno H. Hylkema • Madame Fernand Jacquet • Baron Edouard Janssen • Madame Elisabeth Jongen • Monsieur et Madame Jean-Louis Joris • Monsieur et Madame Adnan Kandiyoti • Monsieur Sander Kashiva • Monsieur Sam Kestens • Monsieur et Madame Klaus Körner • Madame Marleen Lammerant • Monsieur Pierre Lebeau • Monsieur et Madame François Legein • Monsieur et Madame Charles-Henri Lehideux • Monsieur et Madame le Hodey • Madame Gérald Leprince Jungbluth • Monsieur Xavier Letizia • Monsieur Bruno van Lierde • Madame Florence Lippens • Monsieur et Madame Clive Llewellyn • Monsieur et Madame Thierry Lorang • Madame Denise Louterman • Madame Olga Machiels-Osterrieth • De heer Peter Maenhout • De heer en mevrouw Frederic Martens • Monsieur Yves-Loïc Martin • Monsieur et Madame Dominique Mathieu-Defforey • De heer en mevrouw Frank Monstrey (urbion) • Madame Philippine de Montalembert • Madame Nelson • Monsieur Laurent Pampfer • Dr. Bram Peeters et Monsieur Lucas Van Molle • Madame Christine Perpette • Philippson • Monsieur Gérard Philippson • Comte et Comtesse Antoine de Pracomtal • Monsieur Bernard Respaut • Madame Fabienne Richard • Madame Elisabetta Righini et Monsieur Craig Finch • Monsieur et Madame Michael Rosenthal • Monsieur et Madame Frédéric Samama • Monsieur et Madame Philippe Schöller • Monsieur et Madame Hans C. Schwab • Monsieur et Madame Tommaso Setari • Monsieur et Madame Olivier Solanet • Monsieur Eric Speeckaert • Monsieur Jean-Charles Speeckaert • Vicomte Philippe de Spoelberch et Madame Daphné Lippitt • Madame Anne-Véronique Stainier • Monsieur Didier Staquet et Madame Lidia Zabinski • De heer Karl Stas • Monsieur et Madame Philippe Stoclet • Monsieur Nikolaus Tacke et Madame Astrid Cuylits • De heer en mevrouw Coen Teulings • Monsieur et Madame Philippe Tournay • De heer en mevrouw Koen en Anouk Van Balen-Stulens • Monsieur et Madame Xavier Van Campenhout • De heer Marc Vandecandelaere • De heer Alexander Vandenbergen • Mevrouw Barbara Van Der Wee en de heer Paul Lievevrouw • Monsieur Michel Van Huffel • De heer Koen Van Loo • De heer en mevrouw Anton Van Rossum • De heer Johan Van Wassenhove • Monsieur et Madame Michel Wajs-Goldschmidt • Monsieur et Madame Albert Wastiaux • Monsieur Luc Willame • Madame Danuta Zedzian • Monsieur et Madame Jacques Zucker
Bozar Circle
Monsieur et Madame Paul De Groote • Mevrouw Greet Puttaert • De heer Stefaan Sonck Thiebaut • De heer en mevrouw Remi en Evelyne Van Den Broeck
Bozar Young Circle
Monsieur Axel Böhlke et Madame Clara Huizink • Monsieur Rodolphe Dulait • Madame Ana Fota • De heer Koen Muyle • De heer Sander Muyle • Madame Valeria Onofrj • Sir Gabriel Smit Pergolizzi • Monsieur Guillaume van Doorslaer et Madame Emily Defreyne
En onze Leden die anoniem wensen te blijven