Gepubliceerd op

Hoe creëren we in crisistijd? Drie S+T+ARTS projecten onder de loep

Hoe reageren artiesten, creatievelingen, onderzoekers en bedrijven op sociale verschuivingen? Met veerkracht. Precies die veerkracht hebben we de afgelopen twee jaar allen aangesproken. Maar die veerkracht helpt ons niet alleen om een pandemie te boven te komen. Ze is ook cruciaal om de grote veranderingen waar onze wereld vandaag voor staat het hoofd te bieden.

Artiesten, onderzoekers en techneuten steken de koppen bij elkaar om oplossingen te bedenken voor de uitdagingen die vandaag en morgen op ons pad komen. Dat is precies waar het bij de STARTS Prize om draait: met kunst, design en technologie de uitdagingen van vandaag en morgen op een innovatieve manier aanpakken, om de toekomst van de samenleving veilig te stellen.

“[…] Veel projecten kaartten de meest bepalende en brandend actuele kwesties in Europa en de wereld aan: sociaal onrecht en de klimaatverandering. Een aantal projecten benaderde onze continu veranderende hedendaagse samenleving vanuit een hoopvol perspectief, terwijl andere initiatieven er een meer journalistieke aanpak op nahielden en het heden op een creatieve manier belichtten.” reageerde de jury na de prijsuitreiking.

Om de twee jaar plaatst Bozar de winnaars, eervolle vermeldingen en genomineerden van de STARTS Prize in de kijker. Wij selecteren er drie om zich te verdiepen in thema’s als deepfake, het gevaar van Data Warming en co-creatie in de circulaire economie.

 

In Event of Moon Disaster
Halsey Burgund, Francesca Panetta
STARTS Prize ’21-nominatie

“Heel wat mensen hebben ons, de regisseurs, gevraagd waarom ons project niet als een vorm van desinformatie kan worden beschouwd. Onze video brengt namelijk een alternatieve realiteit in beeld, waarin de maanlanding van 1969 zou zijn mislukt. We tonen hoe een rouwende president Richard Nixon over het verlies van twee beroemde astronauten bericht. Velen vragen zich dan ook af of we daarmee niet alweer een nieuwe complottheorie over de maanlanding in het leven roepen.

©Caroline Lessire/Bozar

Ons antwoord daarop is volmondig ‘nee’. Als multimediakunstenaars en journalisten werken we al een tiental jaren in een medialandschap dat volop in verandering is. Wij zijn van mening dat informatie die we, in een artistieke of educatieve context, duidelijk als ‘onwaar’ bestempelen, geen vorm van desinformatie is. Sterker nog: het draagt bij tot de bewustwording van het publiek. Door nieuwe technologieën op een transparante manier aan te wenden om een pakkende ervaring te creëren die de kijkers bijblijft, wijzen we hen erop dat ze kritisch moeten staan tegenover wat ze in de toekomst te zien krijgen. Door gebruik te maken van spitstechnologie en door een video te maken met kunstmatige beelden en audio (met andere woorden, een volmaakte deepfakevideo), willen we tonen waar deze technologie toe kan leiden en welke gevolgen die kan hebben.” Halsey Burgund & Francesca Panetta

©Caroline Lessire/Bozar

Lees het volledige interview en krijg een beter beeld van het project op moondisaster.org. Bekijk de video How to strand astronauts on the Moon – Ars Electronica AI Lab Journey 2021, die oorspronkelijk werd voorgesteld tijdens het Ars Electronica Festival ‘A New Digital Deal’ in september 2021 in het kader van AI Lab Journey.
 

The Data Garden
Grow Your Own Cloud (GYOC)
Eervolle vermelding

“Ons dataverbruik neemt exponentieel toe. Tegenwoordig produceert nagenoeg alles data, van het gebruik van een kredietkaart tot het vinden van de juiste route of een date. Al deze data komen terecht in de cloud, een onzichtbare wolk. Vandaag de dag verbruiken datacenters wereldwijd meer energie dan het hele Verenigd Koninkrijk, en tegen 2025 zullen ze meer dan 20 % van de wereldwijde energieproductie opeisen. 

©Caroline Lessire/Bozar

In ons werk stellen we ons twee vragen: “Kunnen we dat?” en “Is dat wel nodig?” - Hoe zou de wereld eruitzien als ook technologiebedrijven zich die vragen zouden stellen? Het werk roept meer vragen op dan het beantwoordt en spoort ons aan om samen te bouwen aan een betere toekomst op het vlak van data. Wat als we al onze data in bomen zouden kunnen opslaan? Dan zouden we er alvast veel meer planten! Het is dan ook onze ambitie om bij te dragen tot de overstap van een vervuilende datasector naar volmaakt groene datavoorzieningen. In de plaats van bomen om te hakken en groene ruimte op te offeren voor nog meer verstedelijking, gaan wij op zoek naar een rationele benadering van het herstel en de heropleving van de natuur.” Grow Your Own Cloud

©Caroline Lessire/Bozar

Lees het volledige interview en krijg een beter beeld van het project op https://growyourown.cloud/data-garden/. Bekijk de presentatievideo van het project.

Remix El Barrio, Food Waste Biomaterial Makers
Anastasia Pistofidou, Marion Real en The Remixers van het Fab Lab Barcelona, IaaC (INT)
STARTS Prize ’21 – Grote Prijs voor Innovatieve Samenwerking

Remix el Barrio is een project van Fab Lab Barcelona van het Institute for Advanced Architecture of Catalonia (IAAC). Fab Lab Barcelona promoot een circulaire economie, cocreatie en gezamenlijke designpraktijken binnen de lokale gemeenschap, om de productiemogelijkheden van een stad aan te vuren met innovatieve ideeën van de inwoners.

©Caroline Lessire/Bozar

Remix el Barrio werd uitgewerkt in samenwerking met stakeholders uit de wijk El Poblenou in Barcelona. Twaalf ontwerpers gingen samen op zoek naar oplossingen om afval van lokale bedrijven om te vormen tot nieuwe materialen of producten. Ze brachten negen oplossingen in kaart, bestudeerden die zorgvuldig en werkten ze verder uit. De groep ontwerpers werd begeleid door Anastasia Pistofidou, die de onderzoeken van Fab Lab Barcelona op het vlak van materialen en textiel in goede banen leidt. De oplossingen die ze samen bedachten, gaan van verpakkingsmateriaal gemaakt van de schil van koffiebonen of zeep gemaakt van gebruikte frituurolie tot meubilair gemaakt van olijvenpitten en kledij gemaakt van sinaasappelschillen.

Los van het pilootproject is Remix el Barrio uitgegroeid tot een collectief met de naam The Remixers. Vandaag zijn de leden op zoek naar meer mogelijkheden om gezamenlijke ontwerppraktijken uit te rollen in de circulaire economie. ‘We willen een einde maken aan de verspilling van tijd en hulpbronnen, en gaan op zoek naar nieuwe manieren om op lokaal niveau circulaire praktijken te stimuleren waarin het sociale aspect meer centraal staat. Wij wijzen op de nood aan nieuwe modellen en technieken om te innoveren met wat we doorgaans ‘afval’ noemen’, aldus het collectief.”

©Caroline Lessire/Bozar

Ontdek meer over het project op https://fablabbcn.org/projects/siscode-remix-el-barrio.
Bekijk de video van het interview met The Remixers.

Dit jaar bestond de internationale jury uit Francesca Bria (voorzitster van het Italiaanse nationaal fonds voor innovatie, ereprofessor aan het Institute for Innovation and Public Purpose van UCL London en Senior Advisor voor de Verenigde Naties inzake digitale steden en digitale rechten), Alexandra Deschamps-Sonsino (auteur van The Internet of Things, consulente en onderneemster op het vlak van industrieel en interactief design), Alexander Mankowsky (futuroloog, onderzoeker voor de Daimler Mercedes-Benz Group), Nicola Triscott (curator, auteur en onderzoeker gespecialiseerd in de kruisbestuiving tussen kunst, wetenschap, technologie en samenleving, directeur van FACT in Liverpool) en Fumi Yamazaki (Senior Marketing Manager bij Niantic Japan, en voorheen bij Google Advanced Technology & Projects).

Ontdek hier de STARTS Prize ’21 Playlist.