Complexe ideeën en structuren worden niet geschuwd, integendeel: via eigentijdse vormen komen we tot een fascinerend en relevant geheel. In tijden van snelle communicatie, swipes en fragmentarische aandacht herinnert poëzie ons eraan hoe intens taal kan zijn – en hoe kunstvormen elkaar kunnen versterken in plaats van beperken. Centraal blijft de taal van de dichter die in al diens scherpte ongekende ruimtes oproept. Die onze verbeelding voedt en ons denken over kunst en de wereld openbreekt.
I used to think I would grow up to be a person whose reasoning was deep,
instead I became a kind of brush.
I brush words against words. So do we follow ourselves out of youth,
brushing, brushing, brushing wild grapes onto truth.
Meet the Writer: Anne Carson
Een man zit te borduren op scène. Een camera volgt zijn handen en projecteert die op een groot scherm. Luidsprekers versterken het krassende geluid van de naald in het textiel. Op een tweede scherm zijn de voeten en benen van dansers te zien. Andere dansers staan op het podium of begeven zich tussen het publiek. Hun bewegingen beantwoorden de geprojecteerde beelden, het geluid van de naald. Boven dit alles klinkt de stem van de Canadese dichteres Anne Carson. Zelf zit ze centraal op het podium en leest haar poëzie. Het lijkt een vreemde combinatie, maar het samenspel van woord en beeld, beweging en geluid klopt gewoon.
Anne Carson is een van de meest invloedrijke stemmen in de hedendaagse Engelstalige poëzie. De Canadese dichteres is bekend van moderne klassiekers als Autobiography of Red, The Beauty of the Husband en Wrong Norma. Het unieke aan haar werk is dat ze poëzie mengt met proza, theater en essay tot een hybride geheel, met resonanties aan de literatuur uit de klassieke oudheid of de moderne canon.
Haar publieke optredens zijn uiterst zeldzaam en de avond in onze concertzaal (13 september) wordt helemaal iets unieks om mee te maken. Carson brengt haar sonnettencyclus Possessive Used as Drink (Me): A Lecture on Pronouns op scene. Deze gedichten onderzoeken hoe voornaamwoorden onze relaties, identiteit en verlangens vormgeven. Ze combineren grammatica, poëzie en filosofie tot intieme reflecties over taal en bezit. Taal wordt benaderd als iets lichamelijks, beweeglijks en fundamenteel menselijks. “Beschouw je je speeksel als iets wat je bezit of kan verkopen?” is een van de bevreemdende vragen die ze stelt.
Elders in haar ‘lezing’ reflecteert ze over Marcel Duchamp, Gertrude Stein, Oscar Wilde of god. De gedichten doen zowel conceptueel als humoristisch aan. Tijdens de lecture performance krijgen ze een extra betekenis door het samenspel met de andere kunstenaars. Het tweede stuk dat Carson zal voorlezen is By Chance the Cycladic People, geïnspireerd op de oud-Griekse beschaving. Carson kent de klassieke oudheid als geen ander als vertaalster van Sophocles en Sappho en werkte ook jarenlang als universitair docent oud-Grieks.
De twee performances brengen verschillende stemmen samen waaronder beeldend kunstenaar Robert Currie, al decennialang een nauwe medewerker van Anne Carson, de IJslandse danseres Aðalheiður Halldórsdóttir, en de Britse kunstenaar James Merry, bekend om zijn borduurkunst en de maskers die hij voor Björk creëerde. Uniek voor deze zeldzame vertoning is dat er speciaal voor Bozar ook Brusselse dansers en een koor meedoen. De avond wordt afgesloten met een gesprek tussen Anne Carson en de performers, gemodereerd door schrijver en journalist Annelies Beck.
Dirk van Bastelaere meets John Baldessari
De Belgische dichter en essayist Dirk van Bastelaere wordt vaak beschouwd als een van de belangrijkste postmoderne dichters van de Lage Landen. Zijn werk werd sterk beïnvloed door Amerikaanse kunstenaars en dichters als Gertrude Stein, David Lynch en John Baldessari. Op vraag van Bozar liet Van Bastelaere zich inspireren door het oeuvre van Baldessari, aan wie Bozar dit najaar een grootschalige overzichtstentoonstelling wijdt.
Al decennia bestudeert Van Bastelaere de Amerikaanse kunstenaar. Na jaren niet gepubliceerd te hebben, schreef hij een nieuwe cyclus gedichten. Een revolver zonder vervolg, net als de volgende revolver is een poëtische, associatieve reflectie op beeld, taal en betekenis. De dichter vertrekt vanuit Californië, met Hollywood en John Baldessari als culturele symbolen, en verbindt die met vragen over representatie en de rol van media. Met tal van filmische verwijzingen en ijzersterke metaforen evoceren zijn gedichten de chaos van hedendaagse beeldcultuur. Het is een contrapuntische lezing van het oeuvre van Baldessari, die tegelijk onze blik op de dominante Amerikaanse beeldcultuur verruimt en verdiept.
De gedichten verschijnen in een drietalige publicatie uitgegeven door Bozar en het Balanseer. De uitgave wordt gepresenteerd tijdens een speciale avond bij Bozar (19 november). Van Bastelaere lees zijn poëzie voor en gaat hij in gesprek over Baldessari met Christophe Van Gerrewey, schrijver en hoofdredacteur van het Vlaamse kunsttijdschrift De Witte Raaf. Diezelfde avond wordt ook een speciaal nummer van De Witte Raaf gewijd aan Baldessari voorgesteld.
Poetry meets Percussion
Tijdens het derde programma worden verzen op percussie gezet. Dat is de insteek van Poetry meets Percussion (15 januari 2026), een muzikaal-literaire avond gewijd aan het samenspel tussen drie percussionisten en drie schrijvers. Sihame Haddioui, Vieze Meisje en Loucka E. Fiagan schrijven met een vuist en kwinkslag. Hun teksten zijn diepgeworteld in het grootstedelijke leven en werpen een scherpe blik op de absurditeit van het alledaagse, zonder grotere, schadelijke systemen uit het oog te verliezen – zoals de alles verterende productiviteitsdrang en racisme. Voor deze gelegenheid bundelen ze hun krachten met percussionisten: samen brengen ze tekst en slagwerk in dialoog. Haddioui performt in het Frans, Vieze Meisje in het Nederlands, en Loucka E. Fiagan in het Engels.